ოთხთავის ძველი ქართული თარგმანები რედაქციული თვალსაზრისით ჭრელ სურათს გვიჩვენებს. სახარების ოშკურმა ხელნაწერმა (ათონ. 62) ჩვენი ყურადღება მიიქცია იმით, რომ მას ეტყობა სწორების კვალი. საინტერესო იყო, დაგვედგინა,  რომელი რედაქციისაა პირველადი და ჩასწორებული ტექსტი და რა მიმართება აქვთ მათ ოთხთავის ქართული თარგმანის დღეისათვის ცნობილ სხვა რედაქციებთან.

სახარების ოშკური ხელნაწერი ათონის ივერთა მონასტრის ხელნაწერთა კოლექციაში ინახება. ხელნაწერთა ეროვნულ ცენტრში დაცულია მისი ფოტოპირი და მიკროფირი ნომრით Ath. 62.  მანუსკრიპტი XI საუკუნით თარიღდება. იგი პირველად აღწერა რობერტ ბლეიკმა. ბლეიკის მიერ თითქმის საუკუნის წინ მოცემული აღწერილობა ძალიან მნიშვნელოვანია იმ თვალსაზრისით, რომ მკვლევარს  ხელნაწერი  უშუალოდ ჰქონდა ნანახი, რისი  შესაძლებლობა, სამწუხაროდ,  ჩვენ არ გვქონია. ჩვენ ვმსჯელობთ მხოლოდ ფოტოპირის მიხედვით.

რ. ბლეიკის აღწერილობის მიხედვით, ხელნაწერი შეიცავს სახარების გიორგი მთაწმინდლის რედაქციის ტექსტს, დაწერილია XI საუკუნის მონაცრისფრო-მოთეთრო, სქელ და უკვე გაყვითლებულ ეტრატზე. ხელნაწერიAარ არის დათარიღებული. სავარაუდოდ, მისი შექმნის ადგილი ათონია. საწერად გამოყენებულია ცუდი ხარისხის მოყავისფრო მელანი. მანუსკრიპტის პირველ ოთხ ფურცელზე კამარებში კოლონებად წერია ევსების კანონები და ეპისტოლე ევსები კარპიანეს მიმართ. კამარები დაბალი ხარისხის ფერადი საღებავებითაა შესრულებული (აგურისფერი, ნარინჯისფერი, ლურჯი, იისფერი). ნაწერია  საშუალო სიდიდის მარჯვნივ დახრილი ნუსხური ასოებით, ორ სვეტად, სტრიქონების რაოდენობა _ 19, ფურცლის ზომა _ 204×160,  სვეტის ზომა _ 132×98, კოლონებს შორის მანძილი _ 11 მმ, მანუსკრიპტი შეიცავს 315 ფურცელს, ჩასმულია იასამნისფერ ტყავგადაკრულ ყდაში, ბოლო ფურცელი მოხეულია, ორნამენტები არ აქვს. რ. ბლეიკი ვარაუდობს, რომ ხელნაწერში დაცულია ტექსტი, რომელიც გიორგი მთაწმინდელმა გაასწორა ბერძნულის მიხედვით, რათა შეექმნა სახარების თავისი ვერსია. მისი აზრით, შესაძლოა, ეს ყოფილიყო სახარების წმ. ექვთიმეს მიერ რედაქტირებული  ტექსტი [Blake, 1932: 146].

ფოტოპირის მიხედვით, ხელნაწერის 1r ცარიელია. ოთხთავის ტექსტს წინ უძღვის კამარებში ჩაწერილი ევსების კანონი (1v-5v), ეპისტოლე ევსები კარპიანეს მიმართ (6r) და მათეს სახარების თითოეული თავის მოკლე აღწერილობა (6v-8v). ამას გარდა, 6v-ზე არის მერმინდელი მინაწერი მხედრულით სახარების ამკინძველის, მაკარი ქართველი მონაზონის, შესახებ („აიკიძა სახარება ესე ჩ. გ მაკარი მიერი ქართეველი მანაზონი"). ტექსტის დასაწყისში სიტყვები, „პირველი თავი, სახარებაჲ მათეს თავისაჲ. წიგნი შობისაჲ," ასომთავრულითაა შესრულებული, შემდეგ გრძელდება ნუსხურით.

ოთხთავის ოშკური ხელნაწერი შეიცავს ოთხივე მახარებლის სახარებას:

1. 9r-91v  - მათეს სახარება. თავის ბოლოს არის მინაწერი: „მათესა სახარება დაიწერა იერუსალიმში ებრაულად ქრისტეს ამაღლებიდან მერვე წელს. ქრისტეს შობიდან 41 წელს".
2. 92r-146v - მარკოზის სახარება. მინაწერი: „მარკოზის სახარება დაიწერა ქრისტეს ამაღლებიდან მეთორმეტე წელს. იკითხება მარხვაში".
3. 147r-238v - ლუკას სახარება. მინაწერი: „ლუკას სახარება დაიწერა ქრისტეს ამაღლებიდან მეთხუთმეტე წელს".
4. 239r-296r - იოანეს სახარება. მინაწერი: „წმიდაო იოვანე, მახარებელო და ღვთისმეტყველო, შეიწყალე სულით საწყალობელი ივანე დიაკონი".

ბოლო გვერდი ნახევრად მოხეულია. შესაძლოა, ხელნაწერს ახლდა ანდერძი, მაგრამ დაზიანდა და ჩვენამდე ვერ მოაღწია. თითოეულ სახარებას წინ უძღვის თავების მოკლე აღწერილობა.

ხელნაწერის შესახებ მსჯელობა ფოტოპირის მიხედვით რთულია. მიუხედავად ამისა, მანუსკრიპტის ყურადღებით დათვალიერების შედეგად გამოიკვეთა, რომ ხელნაწერზე მუშაობდა ორი ადამიანი, გადამწერი და რედაქტორი. გადამწერი წერს ძირითად, პირველად, ტექსტს, მისი ნუსხური ასოები წვრილი და თხელია, სავარაუდოდ, ღია ყავისფერი მელნით შესრულებული, ხოლო რედაქტორი ასწორებს ძირითად ტექსტს, შლის ან ამატებს მასში სხვა რედაქციის წაკითხვებს. მისი ასოები, სავარაუდოდ, დაწერილი შავი ფერის მელნით, შედარებით მსხვილია, კუთხოვანი და მარცხნივაა გადახრილი (ოშკური ხელნაწერის ქვედა ფენის ტექსტი o^# პირობითი ნიშნით აღვნიშნეთ, მეორეული, რედაქტორის მიერ გასწორებული  -  o* ნიშნით).  

აბზაცებისა და თავების დასაწყისში გამოყენებულია დიდი, მთავრული, საზედაო ასოები. პუნქტუაციის ნიშნებიდან ხშირად გვხვდება ორწერტილი წინადადებების, ხოლო სამწერტილი _ აბზაცების ბოლოს. თავების დასასრულის მისანიშნებლად გამოყენებულია სპეციალური განკვეთილობის ნიშანი.

ხელნაწერის რედაქტორს ძირითად ტექსტში შეაქვს შემდეგი სახის ცვლილებები:

1.  იგი საგულდაგულოდ ფხეკს და შლის სიტყვას, ზოგ შემთხვევაში მთელ წინადადებასაც და მის ნაცვლად წერს ახალ ვარიანტს  (სურ. #1).

2. აკლებს ძირითად ტექსტს: შლის ასოებს, სიტყვებს, ფრაზებს, ზოგჯერ მთლიან აბზაცსაც და ადგილს ცარიელს ტოვებს (სურ. #2).  

                                                                                  სურ. #1                                                                     სურ. #2

3. ძირითად ტექსტში ამატებს სიტყვას, ფრაზას ან ასოს, რომელსაც  წერს სტრიქონის თავზე (სურ. #3).

                                                                                           სურ. #3               

4. თუ შესაძლებელია, ასოების გადაკეთებით ან გადასმით ცვლის სიტყვებს. მაგ.: ძირითად ტექსტში ეწერა გესმა და რედაქტორმა იგი შეცვალა სიტყვით გასმიეს [მათ. 5:21]; გვქონდა სიტყვა დაიმარილოს და რედაქტორმა მის ნაცვლად დაწერა შეიმარილოს [მათ. 5:13].

ბუნებრივად ჩნდება კითხვები: რომელი რედაქციის შემცველია პირველადი ტექსტი, რის მიხედვით გაასწორა იგი სხვა გადამწერმა თუ რედაქტორმა და რატომ გახდა ეს საჭირო? რომელი რედაქცია აიღო მან დედნად და ითვალისწინებს თუ არა იგი გიორგი მთაწმინდლის ვულგატად აღიარებულ ტექსტს?

სამწუხაროდ, ჯერჯერობით არ გვაქვს ოთხთავის ქართული თარგმანის აკადემიური გამოცემა, რომელშიც ყველა ხელნაწერის წაკითხვა მოიყრიდა თავს. ამგვარი გამოცემის მომზადება დაიწყო პროფ. ზურაბ სარჯველაძემ. მისი ხელმძღვანელობით შეიქმნა ჯგუფი ე. გიუნაშვილის, მ. მაჩხანელის, დ. თვალთვაძისა და ს. სარჯველაძის შემადგენლობით. ისინი გამოსაცემად ამზადებენ მათესა და მარკოზის სახარებათა ქართული თარგმანის ტექსტის აკადემიურ გამოცემას. სწორედ ამ ჯგუფის მომზადებული მასალის გამოყენებით შევეცადეთ სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტის აღდგენას.

სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტი (o^#) შევუდარეთ ურბნისის (F), პალესტინურ (G), ჯრუჭის (D), პარხლის (E), ალავერდის (a) ოთხთავებს. მათგან პირველი ორი გამოსცა ი. იმნაიშვილმა [ქართული... 1979], ხოლო ჯრუჭისა და პარხლის ოთხთავები _ ა. შანიძემ [ქართული... 1945], რედაქტორის მიერ შეტანილი ცვლილები და მისი განსხვავებული იკითხვისები (o*) კი შევუდარეთ ვანის (H), ეჩმიაძინის (I) და გელათის (K) ოთხთავებს. ეს უკანასკნელნიც გამოცემული აქვს ი. იმნაიშვილს [ქართული... 1979].

სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტის (o^#) შედარებამ ალავერდის (a) ოთხთავის  ტექსტთან, ოპიზურსა (DE) და ე.წ. ექვთიმესეული რედაქციის (FG) შემცველ ხელნაწერებთან საინტერესო სურათი აჩვენა: იგი სრულად ემთხვევა ალავერდის (a) ოთხთავის წაკითხვებს, o^# არ არის ოპიზური (DE) რედაქციის იდენტური. იგი ასევე არ ემთხვევა ექვთიმე ათონელის (FG) რედაქციად მიჩნეულ ურბნისისა და პალესტინური ოთხთავების წაკითხვებს, მიუხედავად იმისა, რომ  ხშირად მისდევს მათ. ოშკის სახარების პირველადი ტექსტის (o^#) ყოველი ის იკითხვისი, რომლის მსგავსი არ აღმოჩნდა არც ჯრუჭ-პარხლის (DE) და არც ურბნის-პალესტინურ (FG) ოთხთავებში, დაემთხვა ალავერდის (a) ოთხთავის წაკითხვებს.

ქვემოთ მოგვყავს მაგალითები იმის დასადასტურებლად, რომ o^#-ს და a-ს იკითხვისები უპირისპირდება  DEFGHIK იკითხვისებს. მაგ., ალავერდისა (a) და ოშკის (o^#) სახარებებში ასეთი წაკითხვა გვაქვს: ვითარ-იგი იწრო არს ბჭე და საჭირველ გზაჲ, რომელი მიიყვანებს ცხორებასა, და მცირედნი არიან, მავალნი მას შინა  [მთ. 7:14], o*DEFGHIK-ში კი ნაცვლად ფრაზისა მავალნი მას შინა,  გვაქვს - რომელნი ჰპოებენ მას.  ბევრი მსგავსი მაგალითიდან მოვიყვანთ რამდენიმეს:

o^#a: ვითარცა იხილა იესუ ერი მრავალი გარემო მისა, უბრძანა წარსლვაჲ მიერ კერძო; [მთ. 8:18].                                                                                                                                 
o*DEFGHIK: წიაღსლვაჲ.
o^#a: და უკუეთუ ეშმაკი ეშმაკსა განასხამს, თავსა თჳსსა განევლთა; ვერ მტკიცე არს მეუფებაჲ მისი?  [მთ. 12:26].
o*HIK: ვითარ დამტკიცნეს.                                                                                                      
DE: ვითარ მტკიცე არს.                                                                                                                                                         
o^#a: ხოლო ესე ნათესავი ვერარაჲთ შესაძლებელ არს განსლვად, გარნა ლოცვითა და მარხვითა [მთ. 17:21].                                                                                                                               

o*HIK: არარაჲთ განვალს.                                
DE-ში ეს მუხლი საერთოდ არ არის.                                                                                       

o^#a: ხოლო რაჲთა არა დავაბრკოლნეთ იგინი, წარვედ ზღუად და შთააგდე სამჭედური, და, რომელი პირველად აღმოჴდეს თევზი, მოიღე და აღუღე პირი მისი და ჰპოო მის შორის სატირი, მოიღე იგი და მიეც მათ შენთჳს და ჩემთჳს [მთ. 17:27].                   
o*HIK: სტატირი.                                                                                                                             
E: სასწორი.                                                                                                                                    
D: სასწური.                                 
o^#a: რამეთუ მოვიდა ძჱ კაცისაჲ მოძიებად წარწყმედულისა [მთ. 18:11].                                       
o*HIK: ცხორებად.                                                                                                                          
DE-ში ეს მუხლი საერთოდ არ არის.
o^#a:  ჰრქუა მას: რომელნი მცნებანი? ხოლო იესუ ჰრქუა მას, რაჲთა არა კაც-ჰკლა, არა იმრუშო, არა ცილი სწამო [მთ. 19:18].                                                                                                   
o*DEFGHIK: ვითარმედ.
o^#a: ხოლო თქუენ ზედა არა ეგრე იყოს, არამედ, რომელსა უნდეს თქუენ შორის დიდ-ყოფაჲ, იყოს თქუენდა მსახურ [მთ. 20:26].                                                                                             
o*FGHIK: იყავნ.                                                                                                                            
DE-ში ეს მუხლი საერთოდ არ არის.
o^#a: ვინ ორთა ამათგანმან ყო ნებაჲ მამისა თჳსისაჲ? ჰრქუეს მას: პირველმან მან. ჰრქუა მათ იესუ: ამენ გეტყჳ თქუენ, რამეთუ მეზუერენი და მეძავნი წინაგიძღოდიან თქუენ სასუფეველსა ცათასა [მთ. 21:31].                                        
o*DEFGHIK: ღმრთისასა.

ზემოთ მოყვანილი მაგალითები ადასტურებენ, რომ სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველად ტექსტსა (o^#) და სხვა რედაქციებს (DEFGHIK) შორის განსხვავებული წაკითხვები ბევრია. როგორც უკვე აღვნიშნეთ, რედაქტორი ზოგ შემთხვევაში o^#-ში  შლის ასოებს, სიტყვებს, ფრაზებს, ზოგჯერ მთლიან აბზაცსაც და ადგილს ცარიელს ტოვებს. მიუხედავად იმისა, რომ იგი ტექსტს საგულდაგულოდ ფხეკს, უმრავლეს შემთხვევაში ჩვენ მაინც შევძელით წაშლილი ტექსტის აღდგენა და,  როგორც გაირკვა, ოშკური სახარების პირველადი ტექსტის წაკითხვები (o^#) კვლავ ალავერდის (a) ოთხთავის იდენტურია. მოვიყვანთ მაგალითებს, როცა პირველად ტექსტში გვქონდა განსხვავებული იკითხვისი, რომლის მსგავსი არ დასტურდება არც ოპიზურ და არც ე.წ. ექვთიმესეულ რედაქციაში. ოშკური სახარების რედაქტორმა ისინი ამოიღო ძირითადი ტექსტიდან იმისათვის, რომ იგი გიორგი მთაწმინდლის რედაქციისათვის გაეთანაბრებინა. მაგ., o^#-ში გვქონდა: და იყვნეთ თქუენ მოძულებულ ყოველთაგან წარმართთა სახელისა ჩემისათჳს, ხოლო რომელმან დაითმინოს იგი სრულიად, ცხოვნდეს [მთ. 10:22]. რედაქტორმა წაშალა სიტყვა წარმართთა. როგორც გაირკვა, არც ერთ სხვა რედაქციაში (o*DEFGHIK) იგი არ გვაქვს და გვხვდება მხოლოდ ალავერდის ოთხთავში (a). მსგავსი შემთხვევები ხშირად დასტურდება. მაგალითად:

o^#a:  რამეთუ რომელსა აქუნდეს, მიეცეს და მიემატოს, და რომელსა არა აქუნდეს, და რომელღა-იგი ჰგონიეს, ვითარმედ აქუს, მო-ვე-ეღოს მას [მთ. 13:22].                                      
o*DEFGHIK: - ჰგონიეს ვითარმედ.
o^#a:  და ჰრქუა მონათა თჳსთა: ესე არს იოვანე ნათლისმცემელი, რომელი მე მოვკალ, იგი აღდგომილ არს მკუდრეთით, და მისთჳს იქმნებიან ძალნი ესე მის თანა [მთ. 14:2].                                                                         
o*DEFGHIK: - რომელი მე მოვკალ.
o^#a: და შეიპყრეს იგი და განიყვანეს გარეშე ვენაჴისა მის და მოკლეს და განაგდეს იგი [მთ. 21:39].                                                                                                                                   
o*HIK: -  და განაგდეს იგი.
o^#a: ამისთჳს გეტყჳ თქუენ: მიგეღოს თქუენგან სასუფეველი ღმრთისაჲ და მიეცეს ნათესავსა უცხოსა, რომელნი ჰყოფდენ  ნაყოფსა მისსა [მთ. 21:43].                                             
o*DEFGHIK: - უცხოსა.

რედაქტორი, როგორც დავინახეთ, ერთი მხრივ, ტექსტიდან იღებს სიტყვებს, მეორე მხრივ, ამატებს მათ, ზოგჯერ მთლიან ფრაზასაც კი იმისათვის, რომ ტექსტი გაუთანაბროს გიორგი მთაწმინდლის რედაქციას. ამ შემთხვევაშიც ოშკის სახარების პირველადი ტექსტისა (o^#) და ალავერდის ოთხთავის (a) წაკითხვები ერთმანეთს თანხვდება. მაგ., ოშკისა (o^#) და ალავერდის (a) სახარებაში ერთი მუხლი ასე იკითხება: ვითარ იგი შევიდა სახლსა ღმრთისასა და პურნი იგი შესაწირავთანი შეჭამნა, რომელთაჲ არა ჯერ-იყო ჭამად, გარნა მღდელთა ხოლო [მთ. 12:4]. რედაქტორმა სიტყვა ჭამადის შემდეგ ჩაამატა: მისა არცა მისთანათა მათ (o*FGDEHIK) და მივიღეთ ამ მუხლის ასეთი ვარიანტი: ვითარ იგი შევიდა სახლსა ღმრთისასა და პურნი იგი შესაწირავთანი შეჭამნა, რომელთაჲ არა ჯერ-იყო ჭამად მისა არცა მისთანათა მათ, გარნა მღდელთა ხოლო [მთ. 12:4]. მისა არცა მისთანათა მათ გვაქვს ურბნისის (F), პალესტინურ (G),  ჯრუჭის (D), პარხლის (E) ვანის (H), ეჩმიაძინის (I) და გელათის (K) ოთხთავებშიც. მსგავსი  მაგალითები:

o^#a: მრავალთა მრქუან მე მას დღესა შინა: უფალო, არა სახელითა შენითა ვწინაწარმეტყუელებდითა და სახელითა შენითა ეშმაკნი განვასხენით და სახელითა შენითა ძალნი მრავალნი ვქმნენით?  [მთ.7:22].                                                                                                                                                                          
o*FDHIKDE: უფალო] + უფალო.
o^#a: ხოლო თქუენნი თავისა თმანიცა განრაცხილ არიან [მთ. 10:30].                                                          
o*FGHIKDE: თმანიცა] + ყოველნი.
o^#a: ხოლო იოვანეს რაჲ ესმნეს საპყრობილესა შინა საქმენი  ქრისტესნი, მიავლინნა მოწაფენი [მთ. 11:2].                                                                                                                                          
o*FGHIK: მოწაფენი] + თჳსნი.                                                                                                  
DE: მისნი.
o^#aDE: ხოლო მე გეტყჳ თქუენ: ყოველი სიტყუაჲ უქმი, რომელსა იტყოდიან კაცნი, მისცენ სიტყუაჲ მისთჳს დღესა მას საშჯელისასა [მთ. 12:36].                                                                                 
o*FGHIK: თქუენ] + რამეთუ.
o^#aDE: და უბრძანა ერსა მას დასხდომაჲ თივასა ზედა. და მოიღო ხუთი იგი პური და ორი თევზი, აღიხილნა ზეცად და აკურთხა და მისცა  პური იგი მოწაფეთა თჳსთა, და მოწაფეთა მათ მისცეს ერსა მას [მთ. 14:19].                                 
o*FGHIK: აკურთხა] + და განტეხა.
o^#a: მიუგო სიმონ-პეტრე და ჰრქუა მას: შენ ხარ ქრისტე, ძე ღმრთისა [მთ. 16:13].                             
o*FGDEHIK: ღმრთისა + ცხოველისაჲ.

ეს და ამის მსგავსი მაგალითები ცხადყოფენ, რომ ოშკის სახარების პირველადი ტექსტი (o^#) და ალავერდის (a) ოთხთავის ტექსტი ერთმანეთს მისდევს. კიდევ ერთხელ ამ ვარაუდის საფუძველს გვაძლევს ის ფაქტი, რომ ოშკის სახარების პირველადი ტექსტის ყოველი ის იკითხვისი, რომლის მსგავსი არ აღმოჩნდა არც ჯრუჭ-პარხლის (DE) და არც ურბნის-პალესტინურ (FG) ოთხთავებში, დაემთხვა ალავერდის (a) ოთხთავის წაკითხვებს.

სხვა უმრავლეს შემთხვევებში სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტი (o^#) მისდევს ოპიზურისა და ე.წ. ექვთიმესეული რედაქციის წაკითხვებს, მეორეული კი _ გიორგისეულს. მოვიყვანთ სათანადო მაგალითებს:

ცნობილია, რომ გიორგი მთაწმინდელი (1009-1065) ბერძნულ დედანთან ქართული თარგმანის უფრო მეტად დაახლოების მიზნით სამჯერ მიჰბრუნებია ოთხთავის ტექსტს. ეს ფაქტი უკვე არგუმენტებით არის დამტკიცებული, ამიტომ ამ საკითხზე ჩვენ აღარ შევჩერდებით.

დარეჯან თვალთვაძის გამოკვლევით, 1054 წელს გადაწერილ ალავერდის ოთხთავში დაცული გვაქვს ოთხთავის ქართული თარგმანის ბოლო რედაქციაზე გიორგი ათონელის მუშაობის შუალედური ეტაპი, როცა ძველი ქართული თარგმანების ტექსტი მას ჯერ მხოლოდ ორჯერ აქვს შედარებული ბერძნულთან, რედაქტირების პროცესი ჯერ არაა დასრულებული.  შესაბამისად, არც  ვულგატის ტექსტია საბოლოო სახით ჩამოყალიბებული, რადგან მესამე და საბოლოო შედარება, რის შედეგადაც მივიღეთ ქართული ეკლესიის მიერ ვულგატად აღიარებული ტექსტი, ჯერ არ განხორციელებულა [თვალთვაძე, 2008: 12-20]. ამასვე მოგვითხრობს ალავერდის ოთხთავის გადამწერი: „...სახარებათადა შემიწამებია ბერძულსა ორჯერ და ქართულსა და ყოვლითურთ უნაკლულოჲ რიცხჳთა და კანონითა და განთესულნი არღარა დავწერენ ამისთჳს, რამეთუ ზანდუკი მასვე მოასწავებს და რად არს ჭირი ორკეცი, პატივიცა წიგნისაMდაუშურერდებოდა და ყოველსავე ზედა შემინდვეთ. ღმერთმან გარწმუნოს" [ქართულ... 1986: 212].

როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტის წაკითხვები ემთხვევა ალავერდის ოთხთავის წაკითხვებს და ორივენი უპირისპირდებიან გიორგისეულ რედაქციას. ლოგიკურად გამომდინარეობს დასკვნა, რომ სახარების ოშკური ხელნაწერის ძირითადი ტექსტი (o^#) ისევე, როგორც ალავერდის ოთხთავი, წარმოადგენს ბერძნულთან ორჯერ შედარების გზით მიღებულ ვერსიას. აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ალავერდის სახარებას (A-484) არ ერთვის გიორგი მთაწმინდლის ცნობილი ანდერძი. იგი არ ახლავს არც სახარების ოშკურ ხელნაწერს (ათონ. 62). ეს ანდერძი გიორგი ათონელმა ბერძნულთან მესამედ შედარების შემდეგ ჩამოყალიბებულ ტექსტს დაურთო.

სახარების ოშკურ ხელნაწერში არსებულმა სწორებებმა გვაფიქრებინა, ხომ არ არის იგი უშუალოდ გიორგი მთაწმინდლის ხელიდან გამოსული? მით უმეტეს, რომ იგი ათონზეა გადაწერილი და XI საუკუნით თარიღდება. მაგრამ მანუსკრიპტზე დაკვირვებამ ცხადყო, რომ ეს ასე არ უნდა იყოს. სახარების ოშკური ხელნაწერი არ წარმოადგენს ათონელი მამის, ასე ვთქვათ, სამუშაო ვერსიას. გადამწერმა თუ რედაქტორმა  ზუსტად იცის, რა უნდა გაასწოროს, რომელი ადგილი რითი უნდა ჩაანაცვლოს. იგი ამ სამუშაოს ძალიან ფრთხილად და ზუსტად ასრულებს, ტექსტში ზედმეტი ჩარევის გარეშე. ეს მანუსკრიპტი რომ უშუალოდ გიორგი მთაწმინდლის ხელიდან იყოს გამოსული, სულ სხვა ვითარება გვექნებოდა. ჩვენ შეგვეძლებოდა, თვალი გვედევნებინა წმიდა მამის რედაქტირების პროცესისათვის.

სახარების ოშკური ხელნაწერის (ათონ. 62) ტექსტოლოგიური შესწავლის შედეგად შეგვიძლია დავასკვნათ:

სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტი (o^#) და ალავერდის (a) ოთხთავის ტექსტი ერთმანეთს მისდევს. ჩვენი აზრით, ისინი წარმოადგენს გიორგი მთაწმინდლის მიერ სახარების ბერძნულ დედანთან ორჯერ შედარების გზით მიღებულ ვერსიას. რედაქტირების პროცესი ჯერ არ არის დასრულებული. სახარების ოშკური ხელნაწერის პირველადი ტექსტის (o^#) შედარებამ ურბნისის (F), პალესტინის (G), ჯრუჭის (D), პარხლის (E) ოთხთავებთან ცხადყო, რომ იგი, მართალია, ხშირად მისდევს მათ, მაგრამ არ არის არც ერთი მათგანის იდენტური. ოშკის სახარების პირველადი ტექსტის (o^#) ყოველი ის იკითხვისი, რომლის მსგავსი არ აღმოჩნდა არც ჯრუჭ-პარხლის (DE) და არც ურბნის-პალესტინურ (FG) ოთხთავებში, დაემთხვა ალავერდის (a) ოთხთავის წაკითხვებს.

სახარების ოშკური ხელნაწერის მეორეული ტექსტის შედარებამ ვანის (H), ეჩმიაძინის (I) და გელათის (K) ოთხთავების ტექსტთან ცხადყო, რომ რედაქტორის სწორებები ხდება გიორგი მთაწმინდლის უკვე საბოლოო, ბერძნულ დედანთან მესამედ შეჯერებული, ტექსტის მიხედვით. შესაბამისად, მეორეული ტექსტი გიორგისეული რედაქციის იდენტურია.