მოკლე ტექსტური მიმოწერის შესახებ ორთოგრაფიული კვლევები შედარებით ნაკლებია, ამიტომ მიმოხილვის დროს ინტერნეტ ჩატის მეტყველების შესახებ კვლევებსაც შევეხებით. განსაკუთრებით მრავალრიცხოვანია ანგლოფონური ნაშრომები [Herring,He1996; Crystal, 2001], რომლებშიც მკვლევრები აღწერენ ძირითადად საკვლევ ჯგუფებს მოსაუბრის კომპეტენციის თვალსაზრისით. ამ უკანასკნელის გამოყენება საშუალებას იძლევა ჯერ განისაზღვროს განსახილველი ფაქტები (რომლებიც წარმოქმნის ვარიაციას ან თავად ზოგიერთი ვარიაცია), შემდეგ კი მოხდეს მათი კლასიფიკაცია ემპირიული კატეგორიების მიხედვით. ამ ეტაპზე საუბრობენ, მაგალითად, ორთოგრაფიულ შეცდომებზე, ონომატოპეებზე, აბრევიაციებზე და ა.შ.

ელექტრონული ფრანგულის შესწავლაში მნიშვნელოვანია ანისის ბოლოდროინდელი კვლევები, რომლებიც უმთავრესად ეხება იმას, რასაც ავტორი “ნეოგრაფიას” უწოდებს, და რაც აღნიშნავს: „Sans jugement de valeur, ni positif, ni négative, des graphies qui s’écartent délibérément de la norme orthographique. Ce caractère délibéré se manifeste par la saillance de procédés tells que l’abréviation, la simplification phonétisante, la transcription de prononciations s’écartant du français soutenue, etc.: il atteint son paroxysme avec le verlan » [Anis, 1999: 86].

მოცემული ემპირიული ჩამონათვალიდან გამომდინარე ავტორი აყალიბებს შვიდ ნეოგრაფიკულ კატეგორიას:

ა.  ფონეტიკური გრაფიები (სტანდარტულ ფორმათა ალოგრაფიები):

• qu-ს შეცვლა k-დ შორისდებულებში, მიმართებით და კითხვით-ძახილის ნაცვასახელებსა და ზედსართავებში (მაგ. ki);
• დიგრამა “oi”-ს ფონეტიკური გადაკეთება არა აბრევიაციური, არამედ ექსპრესიული მიზნით (მაგ.  moua, toa).

ბ. ფონეტიკური გრაფიები, რომლებიც წარმოადგენენ სალაპარაკო ენის ყოველდღიური ან ფამილიარული რეგისტრის ფორმებს და ქმნიან ზეპირმეტყველების ეფექტს.

• მუნჯი e-ს აპოსტროფით შეცვლის ტრადიციული ხერხები (მაგ. j’peux);
• სხვადასხვა ფონეტიკური ვარიანტის ჩაწერა (მაგ ben ui, po);
• ფონეტიკური კუმშვების ჩაწერა (მაგ. chou);
• კვეცა (სიტყვის დასაწყისის ან დასასრულის მოკვეცა) (მაგ. d’hab);

გ. კონსონანტური ჩონჩხი (მაგ. tjrs);

დ. სილაბოგრამა (მაგ. c’est-ს მაგივრად c);

ე. ლოგოგრამების გამოყენება (მაგ. l, +);

ვ. გრაფიკული გაშლა. ეს არის ექსპრესიული ხერხი, რომელიც ემყარება  ასოების გამეორებას (მაგ. grognonnnnnn, naaaaan);

ზ. ვერლანი (მაგ.seul-tout) [Anis, 1999: 86-90].

ანისისეული ტერმინი “ნეოგრაფია,” დელოფეს აზრით, ნაკლებად ადეკვატურია:

„Lorsqu’on examine en détail les candidats à l’innovation langagière trouvées dans les “chats” d’internet, on s’aperçoit qu’il s’agit seulement de graphies non normative. Loin d’être des « néographies », comme le prétend l’auteur [J. Anis], ces graphies sont des variantes graphiques existant depuis longtemps dans l’écrit familier des scripteurs malhabiles avec le statut de fautes contre l’orthographe (paske), ou des emprunts aux techniques graphiques de la bande dessinée (mouiiii). Quant aux constructions candidates au titre d’innovation syntaxiques, elles se révèlent à l’analyse soit comme des variantes non standard de longue date, soit comme des reprises de trucages stylistiques visant à donner une caricature écrite de la langue orale populaire. L’origine de ces trucages littéraires remonte au moins aux écrivains burlesques du XVIII siècles on sait avec quelle délectation destructrice ils ont été illustrés par Céline. Dans tous les cas, il n s’agit donc pas de modification du système de la langue, mais de changement d’attitude face à la norme qui amènent les locuteurs à faire des « fautes » là où on ne les attendrait pas. » [Carton, 2001:19].

მართალია, დელოფეს კრიტიკა საფუძველს მოკლებული არ არის, მაგრამ მხოლოდ ფორმის ან ლინგვისტური პროდუქციის პლანში. თუმცა ციტირების დასასრული საინტერესოა, რადგან ავტორი მასში ეხება, ჩვენი აზრით, ამგვარი დებატების ძირითად საკითხს: აღმოჩენილი ფორმების ახალ გამოყენებას. ჩვენი აზრით, პრეფიქსი “ნეო”, რომელიც ანისის მიერ იყო ნახმარი, დიდწილად გამართლებულია ახალი გამოყენების პლანში, რაც სცილდება “არცოდნის” სფეროს. ამგვარი გადაცილების გამო სტანდარტიზებული გრაფია (ანუ წერა, რომლის კოდიფიკაცია სოციალურად გამართლებულია) იმავე დონეზეა დაყენებული, რომელზეც ეს არასტანდარტული და რეგულირებული გრაფია (ჩვეულებრივ სტიგმატიზირებული, ან კერძო გამოყენებისათვის გამიზნული, ან კიდევ ძალზე კოდიფიცირებული, როგორც კომიქსებისთვის დამახასიათებელი კავშირებისა ან ონომატოპეების შემთხვევაში და ა.შ). თუკი ჩავთვლით, რომ ამგვარი გრაფია მინიმალურად მაინც არის რეგულირებული, რატომ არ შეიძლება იგი მიჩნეულ იყოს ერთგვარ წერად? ამგვარად,  დელოფეს კრიტიკა მისაღები გვეჩვენება ვიწრო, სტატიკური სინქრონიის პირობებში, ანუ წმინდად ფაქტუალური და არა პროცესუალური კუთხით.

მეთოდოლოგიური თვალსაზრისით  ორთოგრაფიული ნორმისგან გადახრილ ფაქტებს შორის ანისი არჩევს ნებით წარმოქმნილ ვარიანტებს და “ორთოგრაფიულ  შეცდომებსა” თუ “ბეჭდვით შეცდომებს”. თუმცა, ავტორი აზუსტებს, რომ ნეოგრაფიკულ პერსპექტივაში ამგვარი შეცდომები ნაწილობრივ მაინც  შეიძლება იქნას  განხილული.

მოკლე ტექსტური შეტყობინებების შეგროვება საკმაოდ რთული ამოცანაა, რადგან, განსხვავებით ინტერნეტ-საუბრებისა, მათ პირადი, კონფიდენციალური ხასიათი აქვთ და მომხმარებლის თანხმობის გარეშე მათი მოპოვება თუ გამოყენება შეუძლებელია. მონაცემთა შეგროვების მეთოდი დამოკიდებულია იმ მიზნებზე, რომლებსაც კვლევა ისახავს. ზოგადად სმს მიმოწერის კვლევებში კორპუსის შექმნის ორი ძირითადი მიმართულება შეინიშნება: ერთი მხრივ, გვაქვს შედარებით მცირერიცხოვანი, ახლობლების, მეგობრებისა თუ ოჯახის წევრების მიერ გაგზავნილი თუ მიღებული სმს-ებით შექმნილი კორპუსები, რაც ძირითადად უფრო ღრმა, თვისობრივი კვლევისას გამოიყენება [Hard af Segersteg, 2002 ; Grinter... 2003 ; Kasesniemi... 2002], მეორე მხრივ, არსებობს რაოდენობრივი კვლევებისთვის გამიზნული დიდი კორპუსები, რომელთა შექმნა ძირითადად ინტერნეტ საიტების საშუალებით ხორციელდება [Fairon... 2006]. 

მართალია, ჩვენი კვლევა მიზნად არ ისახავს რაოდენობრივ ანალიზს (რასაც მხოლოდ ნაწილობრივ გამოვიყენებთ), არამედ კონცენტრირდება ენობრივი მონაცემების თვისობრივ მხარეზე, მაგრამ  შეტყობინებათა შეგროვება მაინც ანონიმური, ვებ-გვერდზე დამყარებული მეთოდით გადავწყვიტეთ. ვფიქრობთ, ამგვარად უფრო «დაცულად» იგრძნობენ თავს მონაწილენი და, შესაბამისად, ნაკლები იქნება შანსი იმისა, რომ «შეასწორონ» შეტყობინებებში არსებული «ხარვეზები» ან «დამალონ» ზოგიერთი შეტყობინება. 

მოცემული კვლევისათვის საჭირო კორპუსი წარმოდგენილია 200 ფრანგული მოკლე ტექსტური შეტყობინების სახით. შეტყობინებები მოპოვებულ იქნა სპეციალური ანონიმური კითხვარის საშუალებით, რომლებშიც თითოეულ გამოკითხულს, გარდა მინიმალური სოციალური მონაცემებისა (ასაკი, სქესი), ვთხოვდით, სრული სახით ჩაეწერათ მათ მიერ მობილური ტელეფონიდან ბოლოს გაგზავნილი და მიღებული 3 შეტყობინება. კითხვარი დავგზავნეთ სოციალური საიტებიდან მოპოვებულ მისამართებზე სპეციალურ წერილთან ერთად, სადაც მონაწილეებს ვუხსნიდით ჩვენს მიზნებს და ვთხოვდით პროექტში დახმარებას. პროექტში მონაწილეთა ასაკი მერყეობს 14-დან 35 წლამდე.

ორთოგრაფიულ ვარიანტებში განვიხილეთ საკვლევ კორპუსში აღმოჩენილი შემოკლების ხერხები და მათი ფუნქციები (სიტყვა „შემოკლებას“ ვიყენებთ როგორც ნეიტრალურ ტერმინს, რომელიც მოიცავს  შემოკლების ყველა იმ ფორმას, რომლებიც სმს მეტყველებაში გვხვდება და  სიტყვის ან სიტყვათა ჯგუფის სრულ ფორმასთან შედარებით ნაკლები ნიშნისგან შედგება). 

ზოგადად მოკლე ტექსტურ შეტყობინებებში სამი ტიპის ორთოგრაფია შეიძლება გამოვყოთ :

• სტანდარტული, გამართული ორთოგრაფია - შეტყობინებებში, რომლებშიც შემოკლებისა თუ ფონეტიზირების ხერხები არ არის გამოყენებული.
• შერეული ორთოგრაფია - შეტყობინებებში, რომლებშიც მხოლოდ რამდენიმე სიტყვაა შემოკლებული ან ფონეტიზირებული ;
• სმს ორთოგრაფია - შეტყობინებებში, რომლებშიც ყველა სიტყვა შემოკლებული ან ფონეტიზირებულია.

კორპუსში წარმოდგენილ შემოკლების ხერხებს ექვს ძირითად კატეგორიად დავყოფთ:

1. აკრონიმია ან ინიციალიზმი - სიტყვათა პირველი ასოებისაგან შემდგარი აბრევიაცია. სმს მეტყველებაში აკრონიმიის ყველაზე თვალსაჩინო მაგალითს წარმოადგენს თითქმის ყველა ენაში გავრცელებული აბრევიაცია lol, რომელიც წარმოქმნილია ინგლისური გამონათქვამისგან laughing out loud და აღნიშნავს ძლიერ სიცილს, ხარხარს ან დაცინვას. ფრანგულენოვანი სმს აკრონიმების მაგალითებია:  rstp - répond s’il te plait, stp - s’il te plait და ა.შ.

2. სილაბოგრამები, რომელთა ხმარება ზოგადად ფონეტიკურ პრინციპს ემყარება: სიტყვა დაშლილია შემადგენელ მარცვლებად და თითოეულ მათგანს აღნიშნავს ერთი გრაფიკული ერთეული - ასო, რომელსაც ანბანში შესაბამისი სახელწოდება გააჩნია. მაგალითად: c = c’est ან ces, ანუ, საბოლოო ჯამში, ნიშანი c წარმოითქმის არა სტანდარტულად [s], არამედ მისი ანბანური სახელწოდების მიხედვით [se]. სილაბოგრამა შეიძლება აღნიშნავდეს ერთ მთლიან სიტყვას, ასევე ხშირია მისი გამოყენება სიტყვის თავში, შუაში ან ბოლოში. სიტყვის რომელიმე ნაწილის აღსანიშნავად გამოყენებული სილაბოგრამა ხშირად ასომთავრულით არის ჩაწერილი, რითაც ავტორი ცდილობს, გამოყოს იგი სიტყვის შემადგენელი, ნორმის მიხედვით ნახმარი ასოებისგან მაგ.: DciD – decidé, penC – pensais, tRmine – terminer.

3. ლოგოგრამების გამოყენებაც ფონეტიკურ პრინციპზეა დაფუძნებული: სიტყვის მთელი მარცვალი შეცვლილია შესაბამისი წარმოთქმის მქონე ლოგოგრამით: მაგ. 2main – demain; vi1 – viens, ojourd‘8 - aujourd’hui; re100 – ressens; qoi29 - quoi de neuf.

სილაბოგრამებსა და ლოგოგრამებს ზოგჯერ ასო-ციფრული ომოფონების სახელწოდების ქვეშ აერთიანებენ. მასში შედის ყველა ის ვარიანტი, რომლებშიც ციფრებით ან ასოებით შეცვლილია იგივენაირი წარმოთქმის მქონე სიტყვების ან ასოთა ჯგუფი. აღნიშნულ ფენომენს კრისტალი ასოებისა და ციფრების  “რებუსულ შესაძლებლობას” უწოდებს [Crystal, 2001: 229].

4. ფონეტიზირება მოცემული სიტყვის წარმოთქმას წარმოადგენს წერილობით და უფრო მოკლეა, ვიდრე სტანდარტულად ჩაწერილი სიტყვა. ფონეტიზირება სხვადასხვა ხერხით ხდება:

• დიგრამის მონოგრამით წარმოდგენა: que – ke; qui – ki;
• დიგრამის ფონეტიზირებული დაშლა:  toi- toa;
• მუნჯი თანხმოვნების მახვილით შეცვლა: tu es belle – tu é belle ; demander – demandè; et – é; choisirais – choisiré;
• მუნჯი ასოების ამოგდება: dire – dir; nouvelles – nouvel;
• ფონეტიზირებული შერწყმა, რომელიც ძირითადად ეხება:
  • კლიტიკურ ერთეულებს (clitique):  jatend son cou 2fil [J’attends son coup de fil]; gspère qtu va bien [J’espère que tu vas bien];
  • მსაზღვრელებს: c le foot ki te mé ds 7eta ? [C’est le foot qui te met dans cet état ?]; moi g lepermi [Moi j’ai le permis];
  • წინდებულებს: g ésayé 2tapele pl 1 2foi [J’ai essayé de t’appeler plein de fois]; jti1 bcp  tro àtoi [je tiens beaucoup trop à toi];
  • რთულ ლექსიკურ ფორმებს: Keske tu deviens et kestufé ojurdhui ? [Qu’est-ce que tu deviens et qu’est-ce que tu fais aujourd’hui?].

5. კლიპინგი წარმოადგენს შემოკლების იმ ფორმას, რომელშიც სიტყვის რომელიმე ნაწილი წაშლილია: d’hab – d’habitude; tt – tout; ti – petit; probl – problemas; ds – dans.

6. კონსონანტური ჩონჩხის მისაღებად მომხმარებლები სიტყვიდან (ან ზოგ შემთხვევაში წინადადებიდან) აგდებენ ხმოვნებს იმ შემთხვევაში, როცა ეს ხელს არ უშლის სიტყვის აზრის გაგებას.  ამის მაგალითებია: msg=message, dsl = desolé(e), pr=pour, Je t’aime = jtm an gtm.

ზემოთ მოყვანილ შემოკლების ფორმათა აღსაწერად ჩამოვაყალიბეთ ოთხი ფორმალური კრიტერიუმი და მიღებული შედეგები ცხრილის სახით წარმოვადგინეთ. აღნიშნული კრიტერიუმებია :

• გრაფემის ტიპთან დაკავშირებული კრიტერიუმი: პუნქტუოგრაფიკული ტოპოგრამა თუ ალფაგრამა? თუ საქმე გვაქვს ტოპოგრამასთან ცხრილში გვექნება ნიშანი « + » (ალფაგრამის შემთხვევაში კი -  « - » ) ;
• ნორმისგან გადახრის კრიტერიუმი: მოცემულ ვარიანტს აქვს თუ არა ტენდენცია ლინგვისტური კონტექსტის მიუხედავად დარჩეს ნორმისგან გადახრილ ვარიანტად (ცხადია, ამოსავალი წერტილი ორთოგრაფიული ნორმაა)? თუკი პასუხი დადებითია, მაშინ გვექნება « + » და პირიქით ;
• რაოდენობრივი კრიტერიუმი: გრაფემათა რიცხვის შემცირება (“-“), სტაბილურობა (“=”) და მომატება (“+“);
• ორალიზაციის კრიტერიუმი (როცა ეს შესაძლებელია): ზეპირი წარმოთქმისას ვარიანტის თვალშისაცემობის აღქმა შეუძლებელია (“+”) თუ შესაძლებელი  (“-“)?

ჩანს, რომ მოცემულ ცხრილში განხილული კატეგორიების ერთმანეთისაგან  იზოლირება ძნელია. ეს ჯგუფები გარკვეულწილად გადაკვეთენ ერთმანეთს, მიუხედავად იმისა, რომ სხვადასხვა დამახასიათებელი ნიშანიც აქვთ.

 შეუძლებელია ამგვარი კატეგორიზაციის დროს, ფორმალური კრიტერიუმის გარდა, არ გავითვალისწინოთ სუბიექტური კრიტერიუმიც. ამის დასადასტურებლად განვიხილოთ “fai”-ს მაგალითი, რომელიც ხშირია ჩვენს საკვლევ კორპუსში. ერთი შეხედვით, იგი შეიძლება შეცდომად მივიჩნიოთ. ამ შემთხვევაში საქმე გვექნება ბეჭდვით ან ნორმის არცოდნით გამოწვეულ შეცდომასთან. თუმცა, მეორე მხრივ, სრულიად შესაძლებელია ორთოგრაფიულ ვარიაციებსაც მივაკუთვნოთ, როგორც ფონეტიკური დამწერლობა. ამგვარად, ორთოგრაფიული შეცდომებისა და ზოგიერთი ვარიანტის გარჩევა ძნელია. შესაძლოა ორთოგრაფიული შეცდომა განზრახ არის დაშვებული უფრო სწრაფი წერის მიზნით. ამ შემთხვევაში ძალაუნებურად გადავდივართ ვარიაციაზე.  ასე რომ, ყველაფერი გამომდინარეობს ავტორის განზრახვიდან.  შესაბამისად, საქმეში ერთვება ადრესანტის სავარაუდო ინტენციონალობა.

ამგვარად, როგორც ჩანს, ისეთი მონაცემის კატეგორიზება, როგორიცაა სმს შემოკლებები, წმინდა ფორმალური კრიტერიუმებით თითქმის შეუძლებელია და დგება “ურთიერთგადაკვეთის” გადაულახავი პრობლემის წინაშე. ამიტომ აუცილებელი ხდება სუბიექტური კრიტერიუმების გათვალიწინება.

კორპუსის მონაცემებზე დაკვირვებით ადვილი შესამჩნევია, რომ ხშირად გამოყენებული ვარიანტებისგან განსხვავებით, რომლებსაც  თითქმის სტერეოტიპული ხასიათი აქვთ (მაგ. ke - que, ki - qui, c – c’est,  d – de და ა.შ),  შედარებით იშვიათი ვარიანტები (მაგ. 2pui, 2main, an penC, pouV, tRminé, DciD) უმეტესად ერთსა და იმავე მომხმარებლებთან გვხვდება. აქედან გამომდინარე შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ სმს შემოკლებათა ამგვარი გამოყენება გარკვეულწილად მომხმარებლის, როგორც “ენობრივი არსების,” იდენტიფიციტების როლსაც ასრულებს. თუმცა გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ამგვარი “მაიდენტიფიცირებელი” ვარიანტები გვხვდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც ადრესატიც სმს-ის მუდმივი მომხმარებელია და შეჩვეულია ამგვარ “მეტყველებას”. სხვა შემთხვევაში, როდესაც ადრესატად არის “უცხო” ან შედარებით დისტანციაზე მყოფი ადამიანი, შეტყობინებას უფრო სტანდარტული სახე აქვს. მაგალითისათვის განვიხილოთ ერთი და იმავე მომხმარებლის მიერ გაგზავნილი სამი შეტყობინება:

1. Je penC pa ke l'amitié pouV se tRminé en haine...mé pourtan là c le K...oui je te hais Sophie    

2. A toi ki fu importante ds ma vi je sui dsl mé ojourd'8 g DciD ke tu nen feré + parti.    

3. Bonjour, j’ai laissé le livre chez votre voisine. Merci. Jean.

 მესამე შეტყობინება აშკარად დისტანციაზე მყოფ ადრესატს მიემართება და დანარჩენი ორისაგან განსხვავებით სტანდარტულ წერილობით ნორმას წარმოადგენს. აქედან გამომდინარე, გადამწყვეტ მნიშვნელობას იძენს ასევე “ენობრივი საზოგადოების” წევრობაც.

გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია, თუ რა მიზნით და რა განწყობით წერს ავტორი შეტყობინებას:

1.  tu fai coi c soir ?                              

2. tu  pren la ru a droit du ron poin c just en face dla bibliotek 

3. coucou jespere que tu vas bien car moi non.je ne sais pas comment te le dire car tu es une fille si belle et si intelligente mais je peux pas continuer a te mentir,je n'éprouve plus de sentiments pour toi mais sache que tu resteras ma meilleure amie quoiqu'il arrive.gros bisous  

ერთი და იმავე მომხმარებლის ამ სამი შეტყობინებიდან პირველ ორში გამოყენებულია ტიპური სმს მეტყველება მაშინ, როდესაც მესამე შედარებით სტანდარტული ფორმითაა დაწერილი და მხოლოდ ასომთავრულების გამოტოვება შეინიშნება, რაც აპარატის შეზღუდულობით შეიძლება აიხსნას. მესამე შეტყობინებაში ავტორი აუწყებს ყოფილ შეყვარებულს, რომ უნდა დაშორდეს, რაც თვითონაც გულს სტკენს. ამ შემთხვევაში ავტორი ამჯობინებს სტანდარტულ წერას, რაც, სავარაუდოდ, უფრო მეტ სერიოზულობას სძენს შეტყობინებას.  ამგვარად, სმს-ის მომხმარებელი, ერთი მხრივ, ცდილობს სმს შემოკლებების საშუალებით თავისი “იდენტობის” ხაზგასმას, მეორე მხრივ, იძულებულია, მათი ხმარება კონტექსტის მიხედვით შეზღუდოს.  აქედან გამომდინარე, მომხმარებელი, როგორც “ენობრივი არსება”, ერთგვარი ლინგვისტური ქამელეონის სახეს იღებს, რომელიც ფერს იცვლის სოციოლინგვისტური მონაცემების მიხედვით და ამავდროულად ინარჩუნებს თავის მაიდენტიფიცირებელ ფორმას.

ჩვენს ხელთ არსებული მონაცემების ანალიზიდან გამომდინარე შეიძლება დავასკვნათ, რომ მოკლე ტექსტურ შეტყობინებებში გამოყენებული ორთოგრაფია არის:

• ჰეტეროგენული - ერთი სიტყვა შეიძლება ჩაიწეროს სხვადასხვაგვარად როგორც ერთი და იმავე მომხმარებლის, ასევე სხვადასხვა მომხმარებლის მიერ.
• პოლივალენტური და პოლისემიური - ერთი და იგივე ელემენტი შეიძლება წაკითხულ იქნას სხვადასხვაგვარად.

სმს ორთოგრაფიის მიზანია:

• დროისა და სივრცის ეკონომია;
• ენობრივი იდენტიფიკაცია.

ადვილი შესამჩნევია, რომ მოკლე ტექსტურ შეტყობინებებში გამოყენებული ორთოგრაფია სტანდარტული წერითი მეტყველების ნორმებისაგან საგრძნობლად განსხვავდება. ინფორმაციისა და კომუნიკაციის ახალი ტექნოლოგიები ენობრივი ნორმების „შესუსტების“ მიზეზი ხდება, რაც ფრანგული ენის მაგალითზე განსაკუთრებით კარგად ჩანს. ყოველდღიური ზეპირმეტყველების სპონტანური ტრანსკრიფციით სმს მეტყველებას სააშკარაოზე გამოაქვს სტანდარტული ორთოგრაფიის ყველაზე „მგრძნობიარე ადგილები“ და ფრანგულ ენას აკადემიური ჩარჩოებისგან ათავისუფლებს. ამგვარ კონტექსტში ენობრივი ვარიანტის ცნება, რომელიც აქამდე მონოლითური, „ერთადერთი“ ნორმირებული ორთოგრაფიის ჩრდილქვეშ იმყოფებოდა, სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება.

[1] Ø :  მოცემული კატეგორიისთვის არარსებული კრიტერიუმი.